Dưới đây là phần giải thích chi tiết và cách áp dụng thực tế (chuẩn theo quy định hiện hành, áp dụng từ 01/7/2025 theo Luật BHXH 2024 và Thông tư, Nghị định hướng dẫn hiện hành về thuế TNCN).

💼 1. “Hợp đồng thuê lao động khoán ngoài” là gì?

🔹 Khái niệm:

“Hợp đồng khoán việc” (hoặc “hợp đồng thuê khoán lao động”) là thỏa thuận dân sự giữa hai bên:

• Bên giao khoán: doanh nghiệp, cá nhân, tổ chức.

• Bên nhận khoán: cá nhân (không phải là nhân viên chính thức).

👉 Mục đích là: bên nhận khoán thực hiện một công việc, nhiệm vụ cụ thể (theo sản phẩm, khối lượng, kết quả…) và nhận thù lao trọn gói sau khi hoàn thành.

🔹 Căn cứ pháp lý:

• Bộ luật Dân sự 2015, Điều 513 → Điều 521: “Hợp đồng thuê khoán tài sản, công việc”.

• Không điều chỉnh bởi Bộ luật Lao động, vì không có yếu tố “quan hệ lao động” như:

  • Không có ràng buộc giờ làm việc;

  • Không chịu sự quản lý nội quy của doanh nghiệp;

  • Không nhận lương theo kỳ cố định;

  • Không được hưởng các chế độ BHXH, BHYT, nghỉ phép, thưởng, v.v.

=> Do đó, hợp đồng khoán ngoài KHÔNG PHẢI là hợp đồng lao động, và không phải đóng BHXH bắt buộc.

🧾 2. Khi nào được kê khai chi phí và thuế TNCN hợp lệ

✅ Điều kiện để được tính chi phí hợp lệ và không bị bắt buộc đóng BHXH:

1. Hợp đồng phải thể hiện bản chất là hợp đồng khoán:

   • Mô tả rõ kết quả công việc (ví dụ: khảo sát 100 điểm bán, giao 200 lon yến, phát 500 tờ rơi,…).

   • Có thời hạn cụ thể, nhưng không ràng buộc giờ làm việc hằng ngày.

   • Thanh toán theo sản phẩm hoặc kết quả hoàn thành, không theo tháng cố định.

   • Không hưởng phúc lợi như nhân viên chính thức.

2. Cá nhân nhận khoán không nằm trong danh sách nhân viên trả lương định kỳ của công ty.

3. Có chứng từ thanh toán, ký nhận rõ ràng:

   • Hợp đồng khoán việc,

   • Biên bản nghiệm thu hoặc xác nhận hoàn thành công việc,

   • Phiếu chi / Ủy nhiệm chi,

   • Bảng kê 05 (nếu có nhiều cá nhân).

💰 3. Về khấu trừ thuế TNCN 10%

🔹 Căn cứ pháp lý:

• Điều 25 Thông tư 111/2013/TT-BTC (và các sửa đổi tại Thông tư 92/2015/TT-BTC).

👉 Khi doanh nghiệp chi trả thu nhập cho cá nhân không ký hợp đồng lao động,
nếu mức chi trả > 2.000.000 đồng/lần, thì:

✅ Phải khấu trừ 10% thuế TNCN trên tổng thu nhập
trừ trường hợp cá nhân có cam kết mẫu 02/CK-TNCN rằng thu nhập cả năm không vượt 132 triệu đồng (tức 11 triệu/tháng × 12 tháng).

🔹 Cụ thể 2 trường hợp:

📌 Lưu ý:

• Cam kết chỉ được chấp nhận nếu cá nhân có mã số thuế cá nhân.

• Doanh nghiệp vẫn phải tổng hợp vào bảng kê 05-2BK-TNCN hàng quý.

⚖️ 4. Phân biệt rõ để không bị truy thu BHXH

📄 5. Mẫu điều khoản mô tả (tham khảo thực tế)

Điều 1. Nội dung công việc
Bên B thực hiện công việc khảo sát thị trường và cung cấp danh sách 100 cửa hàng bán lẻ trong khu vực TP.HCM theo tiêu chí của Bên A.

Điều 2. Thời hạn thực hiện
Từ ngày 05/11/2025 đến 25/11/2025.

Điều 3. Thù lao
Bên A thanh toán trọn gói 4.000.000 đồng sau khi Bên B hoàn thành công việc, có biên bản nghiệm thu.

Điều 4. Nghĩa vụ thuế
Bên A khấu trừ 10% thuế TNCN trước khi thanh toán, trừ trường hợp Bên B nộp cam kết 02/CK-TNCN theo quy định.

Điều 5. Cam kết
Hai bên xác nhận đây là hợp đồng khoán việc dân sự, không hình thành quan hệ lao động và không phát sinh nghĩa vụ đóng BHXH, BHYT, BHTN.

✅ Tóm tắt áp dụng cho doanh nghiệp của bạn:

• 👉 Khi thuê người bán hàng theo sản lượng, phát tờ rơi, khảo sát, giao hàng, sale thị trường… thì có thể dùng “Hợp đồng khoán việc” để không phải đóng BHXH.

• 👉 Khi thanh toán:

  • Nếu mỗi lần > 2 triệu → khấu trừ 10% thuế TNCN.

  • Nếu có cam kết 02/CK-TNCN và có mã số thuế → không khấu trừ.

• 👉 Vẫn kê khai vào mẫu 05/KK-TNCN và 05-2BK-TNCN hàng quý.

Nếu bạn muốn, mình có thể giúp bạn soạn sẵn mẫu “Hợp đồng khoán việc” (chuẩn pháp lý, có sẵn phần điều khoản thuế và tránh bị cơ quan BHXH xem là “hợp đồng lao động trá hình”).
👉 Bạn có muốn mình tạo mẫu hợp đồng này (chuẩn cho nhân công sale thị trường yến lon, yến hũ, cháo yến của công ty bạn) không?